DOELSTELLING
► herinneren◄
► herdenken ◄
► reflecteren ◄
► verbinden ◄
Herinneringen aan ingrijpende gebeurtenissen blijven ons beroeren, vaak tot lang na de feiten.
In een land waar oorlog heeft gewoed, gaat die niet gauw meer voorbij. Ook niet als die oorlog inmiddels meer dan een eeuw achter ons ligt. Voor elk van de meer dan 600.000 doden die vielen in ons land, voor elk van de ruim 425.000 graven en namen op monumenten. Voor elk van de miljoenen getroffenen – fysisch of psychisch gewonden, vluchtelingen en gedeporteerden – bestaat er een verhaal van verdriet, pijn en beproeving ergens in de wereld.
Met deze educatieve vredes- en herinneringsreis willen we de band met ons eigen verleden aanhalen. Het is immers onlosmakelijk verbonden met de oorlog en vrede van vandaag. Bijna dagelijks worden we geconfronteerd met allerlei hedendaagse vormen van geweld en onmenselijk leed. Denk maar aan mensen op de vlucht voor oorlogen, terrorisme, massamoorden enzovoort. De ene trekt parallellen tussen toen en nu: de geschiedenis herhaalt zich waarbij we lessen moeten trekken uit het verleden om het in de toekomst beter te doen. Anderen zeggen dat de geschiedenis ons enkel leert dat we er gewoonweg niets uit leren.
Met andere woorden, het verleden blijft moeilijke vragen oproepen. Welke plaats geven we aan die gewelddadige episodes uit onze geschiedenis? Kunnen we ook vandaag nog lessen trekken uit de Groote Oorlog? En als we dat zouden proberen, waar moeten we dan op letten? Welke erfenis hebben zij – die voor ons hun leven hebben gegeven – ons nagelaten?
Herinneren, herdenken, reflecteren en verbinden zijn de richtingen van ons ethisch kompas tijdens deze studiereis. Zo willen we samen met een open geest nadenken over de kernthema’s: vrede en geweld, toen en nu. Maar ook over de kleine en grote conflicten in ons eigen leven van elke dag.
Leerlingen leren hun weg en plaats vinden in de complexe en diverse maatschappij, is een belangrijke leerplandoelstelling binnen de derde graad van de A-finaliteit. Leren om vanuit het verleden kritisch te reflecteren over heden en toekomst. Maatschappelijke en historische vorming zet leerlingen aan om zich intercultureel te vormen en een meer gastvrije en rechtvaardige wereld te creëren.
Omdat het wezen van geweld doorheen de tijd niet verandert, beschouwen we het brengen van deze oer Vlaamse geschiedenis als een universele en eigentijdse vredesboodschap en dus als een belangrijke onderwijsopdracht.
Met dit initiatief wil WICO campus Neerpelt duurzaam inzetten op deze waarden en attitudes.
► In Flanders Fields
John McCrae
Boezinge (Ieper), 1915
In Flanders Fields is een gedicht van de Canadese militaire arts en dichter John McCrae. Hij schreef het begin mei 1915 in zijn hulppost bij Essex farm, 2 km ten noorden van het centrum van Ieper. De definitieve versie werd gepubliceerd op 8 december 1915. Hij stierf op 28 januari 1918, toen hij aan het hoofd stond van het N° 3 Canadian General Hospital in Boulogne. Hij ligt begraven op de begraafplaats van Wimereux (Pas-de-Calais, Frankrijk).
Het gedicht van John McCrae ligt aan de oorsprong van de ‘remembrance poppy’. John McCrae liet zich inspireren door de rode bloemen die in de woestenij van het front welig tierden. De bladeren zijn rood als het bloed van de gekwetste en de gewonde. De kern van het blad is zwart, de kleur van droefheid. Voor McCrae hield de bloem de herinnering levend aan een jonge, in de kiem gesmoorde generatie.
Vandaag herinnert geen ander symbool zo sterk aan WO I als de klaproos ('Poppy' in het Engels). Wie een oorlogssite bezoekt of op Wapenstilstand een ceremonie of parade bijwoont, kan er niet naast kijken. In 1918, McCrae’s sterfjaar, speldt een jonge Amerikaanse vrouw voor het eerst een zijden klaproos op. Haar symbolische daad vindt navolging in het hele Britse Gemenebest. Al snel wordt de klaproos het officiële herdenkingsteken voor de slachtoffers van WO I.
De klaproos is een dubbelzinnig symbool: niet tegen te houden en toch kwetsbaar, verdovend en toch verheffend. Ook het gedicht van McCrae is dubbelzinnig: lijkrede en lofdicht tegelijk.
In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row,
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singing, fly
Scarce heard amid the guns below.
We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved, and were loved, and now we lie
In Flanders fields.
Take up our quarrel with the foe:
To you from failing hands we throw
The torch; be yours to hold it high.
If ye break faith with us who die
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders fields.
In het najaar van 2015 brachten Legion Magazine en Leonard Cohen een video uit ter ere van de 100e verjaardag van het gedicht "In Flanders Fields" van luitenant-kolonel John McCrae. Als aangrijpend eerbetoon aan McCrae droeg de Canadese liedjesschrijver, schilder en dichter Leonard Cohen dat ontroerende gedicht voor in deze exclusieve video. Zijn stem wordt begeleid door ontroerende beelden uit de Eerste Wereldoorlog.